Integrowana produkcja roślin – jak uzyskać certyfikat krok po kroku

Integrowana produkcja roślin (IPR) – jest to nowoczesny system rolniczy łączący postęp technologiczny i biologiczny w uprawie, nawożeniu i ochronie roślin przy jednoczesnym ukierunkowaniu na minimalizowanie negatywnego wpływu produkcji roślinnej na środowisko naturalne. Głównym założeniem integrowanej produkcji roślin jest uzyskanie wysokich plonów o bardzo dobrej jakości, satysfakcjonujących zarówno producenta jak i konsumenta przy równoczesnym dbaniu o ochronę środowiska oraz zdrowie ludzi. Produkcja roślin oparta na założeniach IPR wymaga od producenta rolnego umiejętności monitorowania stanu upraw w celu określenia progów ekonomicznej szkodliwości patogenów i dopiero po ich przekroczeniu podjęcie odpowiednich środków zwalczających te organizmy. Taki rolnik powinien wprowadzić do gospodarstwa metody wspomagające naturalne procesy ochrony roślin takie jak np. stosowanie odpowiedniego płodozmianu, stosowanie właściwej agrotechniki, stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego czy stosowanie zrównoważonego nawożenia na podstawie faktycznego zapotrzebowania roślin. Certyfikacja systemu integrowanej produkcji roślin umożliwia potwierdzenie, prowadzenia produkcji zgodnie z wymaganiami systemu IPR. Integrowana produkcja roślin jest systemem dobrowolnym, jednorocznym.

Integrowana produkcji roślin – ekoschemat to dodatkowa płatność

Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie integrowanej produkcji pozwala na przyznanie rolnikowi płatności w ramach ekoschematu zgodnie z przepisami art. 30 ustawa z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027

Zgłoszenie zamiaru stosowania integrowanej produkcji roślin

Pierwszym krokiem w celu uzyskania certyfikatu poświadczającego stosowanie zasad integrowanej produkcji roślin jest zgłoszenie zamiaru uczestnictwa w systemie IPR do odpowiedniego podmiotu certyfikującego. Zainteresowany producent roślin dokonuje zgłoszenia corocznie podmiotowi certyfikującemu, w terminie określonym przez Ustawę
o środkach ochrony roślin (art. 55 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 2013 r.), tj. 30 dni przed siewem lub sadzeniem roślin, a w przypadku roślin wieloletnich do dnia 1 marca każdego roku. Więcej o zalecanych terminach siewu dla wybranych gatunków roślin – znajdziesz tutaj [https://iprcert.pl/baza-wiedzy/integrowana-produkcja-roslin/zalecane-terminy-siewu-dla-gatunkow-roslin-ktore-mozna-zglosic-w-systemie-integrowanej-produkcji-roslin].
Zgłoszenie do systemu IPR należy wypełnić na stronie izgloszenie.pl, wydrukować wygenerowany formularz zgłoszeniowy, podpisać i odesłać do biura za pomocą poczty elektronicznej na adres ip@gwarancja.pro lub pocztą tradycyjną na adres: Nałęczowska 1, 21-008 Dąbrowica. Producent może zgłosić wyłącznie gatunki, dla których opracowano metodyki integrowanej produkcji roślin. Wykaz upraw, które można zgłosić do certyfikacji w systemie IPR znajdziesz tutaj [https://iprcert.pl/informacje-o-systemie-ipr]. Należy zaznaczyć, że na dzień wypełnienia zgłoszenia każdy producent musi posiadać ważne szkolenie w zakresie integrowanej produkcji roślin.

W przypadku gospodarstwa prowadzonego wspólnie przez małżeństwo nieposiadające rozdzielności majątkowej, nie będzie błędem gdy szkolenie ukończy jeden z małżonków.
W sytuacji zgłoszenia do certyfikacji podmiotu prawnego (np. Sp. z o.o.), szkolenie w zakresie IPR może ukończyć producent lub osoba przez niego zatrudniona i odpowiedzialna za prace związane z planowaniem oraz prowadzeniem produkcji roślinnej. Szkolenia z zakresu integrowanej produkcji roślin są prowadzone przez firmy prywatne jak i ośrodki doradztwa rolniczego. Uczestnictwo w szkoleniu potwierdzone jest stosownym zaświadczeniem ważnym przez 5 lat.
Producent rolny, który dokonał zgłoszenia do systemu IPR zobowiązany jest do prowadzenia uprawy zgodnie z metodyką integrowanej produkcji roślin dla zgłoszonego gatunku oraz dokumentacji swoich działań związanych z tą produkcją. Wszystkie czynności między innymi: monitoring uprawy, stosowanie nawozów, środków ochrony roślin, informację o zabiegach pielęgnacyjnych oraz o zbiorach muszą być dokładnie zapisane w notatniku integrowanej produkcji. W przypadku ubiegania się o certyfikat dla więcej niż jednego gatunku roślin należy prowadzić notatniki IPR oddzielnie dla każdego gatunku. Notatnik można pobrać ze strony iprcert.pl (zakładka „do pobrania”) gdzie umieszczone zostały dwie wersje: do wydruku w formacie PDF oraz do edycji w formie programu Word. Dopuszczalne jest prowadzenie notatnika w formie elektronicznej.

Kontrola spełnienia wymagań systemu integrowanej produkcji roślin

Po dokonaniu zgłoszenia producent rolny jest pod nadzorem podmiotu certyfikującego i podlega kontroli. Kontrole są zapowiedziane i wykonywane przez osoby upoważnione z ramienia jednostki certyfikującej.

Czynności kontrolne skupiają się szczególnie na:
• weryfikacji dokumentu potwierdzającego ukończenie szkolenia,
• weryfikacji wymagań, o których mowa w listach kontrolnych, które są częścią metodyk IPR,
• weryfikacji zapisów w zakresie nawożenia – czy nawożenie przeprowadza się w oparciu o faktyczne zapotrzebowanie roślin np. na podstawie analiz gleby lub roślin,
• weryfikacja dokumentacji – weryfikacja poprawności prowadzenia notatnika IPR,
• weryfikacja zasad higieniczno-sanitarnych – weryfikacja przestrzegania zasad w czasie produkcji o którym mowa w metodykach IPR,
• pochodzenie materiału siewnego,

Metodyki IPR - listy kontrolne

Listy kontrolne stanowią spis wszystkich obligatoryjnych zabiegów i czynności, wymagań podstawowych, dodatkowych oraz zaleceń, które należy spełnić w celu uzyskania certyfikatu poświadczającego stosowanie zasad IPR.
Wymagania obligatoryjne muszą być spełnione w 100%, dodatkowe – przynajmniej w 50%, a zalecenia – przynajmniej w 20%.

Czynności kontrolne mogą również obejmować pobranie próbek roślin oraz gotowego produktu do badań na obecność pozostałości środków ochrony roślin oraz poziomów azotanów, azotynów i metali ciężkich. Próbki pobierane są u co najmniej 20% podmiotów wpisanych do rejestru producentów Integrowanej Produkcji Roślin prowadzonego przez podmiot certyfikujący, na podstawie analizy ryzyka. Badania takie są realizowane przez akredytowane laboratoria.

Uzyskanie certyfikatu poświadczającego stosowanie zasad integrowanej produkcji roślin

Certyfikat wydawany jest po pozytywnym zakończeniu kontroli oraz po dostarczeniu do biura jednostki wniosku o wydanie certyfikatu, który należy przesłać w trakcie lub po zbiorach. Formularz należy wypełnić na stronie: wniosek.certyfikacja.pro, wydrukować, podpisać i dostarczyć do biura jednostki. Certyfikat poświadczający stosowanie integrowanej produkcji roślin wydawany jest na uzyskany plon, na okres niezbędny do zbycia produktu, ale nie dłużej niż na okres 12 miesięcy. Producent roślin, który uzyskał taki certyfikat może używać znaku integrowanej produkcji roślin zgodnie z otrzymanym regulaminem. Znak integrowanej produkcji roślin łącznie z certyfikatem jest poświadczeniem stosowania zasad Integrowanej Produkcji.

Proces certyfikacji integrowanej produkcji roślin łączy formalne i praktyczne wymagania, które muszą być jednocześnie spełnione przez producentów rolnych w celu uzyskania certyfikatu. Do wymagań tych należy:
• zgłoszenie zamiaru uczestnictwa w systemie IPR w odpowiednim czasie,
• ukończenie szkolenia w zakresie integrowanej produkcji roślin,
• prowadzenie upraw zgodnie z obowiązującymi metodykami integrowanej produkcji roślin dla zgłoszonego gatunku,
• dokumentowanie działań związanych z integrowaną produkcja roślin w notatniku,
• pozytywne odbycie kontroli.

Otrzymanie certyfikatu Integrowanej Produkcji Roślin stanowi poświadczenie prowadzenia produkcji roślin zgodnie z zasadami IPR dbając o jakość plonów i środowisko. Do korzyści producenta wynikających z zastosowania tego systemu można zaliczyć:
• Spełnienie wymogów prawnych i standardów: Wdrożenie IPR pomaga spełnić obligatoryjne wymogi integrowanej ochrony roślin oraz normy i wymogi warunkowości związane z płatnościami bezpośrednimi w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Ułatwia to rolnikom uzyskanie dotacji i dopłat.
• Płatności w ramach ekoschematów: Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie integrowanej produkcji pozwala na przyznanie rolnikowi płatności w ramach ekoschematu zgodnie z przepisami art. 30 ustawya z dnia 8 lutego 2023 r. o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
• Optymalizacja kosztów produkcji: Integrowana Produkcja promuje racjonalne stosowanie nawozów i środków ochrony roślin, co pozwala na ograniczenie wydatków i minimalizację negatywnego wpływu na środowisko.